spelletje spelen? : sjoelen

we leven in een tijd dat we bijna een zijn geworden met onze laptop, tablet of telefoon.
als je uit eten gaat maken we allemaal we even gauw een foto voor op onze sociaal media, ik maak maar daar ook schuldig aan.
daarom eens wat anders als die dingen of een avondje bank hangen, gezellig een spelletje spelen.

een nieuw jaar en nieuwe rondes met spelletje!
en bij een nieuw jaar hoort een nieuw logo, ik had het de vorige keer al vertelt dat dit onderdeel een nieuw logo heeft gekregen.
en dat is deze dus geworden.
gaan we door met het spel van deze maand: sjoelen.
sjoelen is een Nederlands spel waarbij de spelers in drie beurten 30 schijven door vier kleine gleufjes op het einde van de plank moeten schuiven. De eerste keer wordt met alle schijven geschoven, de tweede en de derde keer met de schijven die nog niet in een vakje beland zijn. De schijven krijgen het aantal punten van het vak waar ze in terechtgekomen zijn.

het spel

sjoelen wordt gespeeld op een houten bak (de sjoelbak) met houten schijven. aan het eind van de bak zitten vier poorten, met kleine openingen waar de schijven net doorheen passen. het doel van het spel is de schijven schuivend door de poorten te werpen. als alle stenen zijn geworpen, worden de stenen die niet in een poort zitten weer teruggehaald. deze zijn dan voor de tweede en derde beurt. na drie beurten worden de punten geteld. voor het bepalen of een steen wel of niet in een van de vier vakken is gelden officiële regels, aangezien sjoelen een erkende sport is. de juiste regel is dat de steen in zijn geheel de opening moet zijn gepasseerd. vaak wordt in huiselijke kringen gehanteerd: het schuiven met een vinger of ander voorwerp langs de poorten en wanneer de steen bij die beweging de poort inschuift telt deze mee, schuift de steen weer naar buiten, telt deze niet mee. een steen die tijdens het spel schuin of geheel op een andere steen terechtkomt, wordt bok genoemd en mag in dezelfde beurt officieel niet opnieuw gespeeld worden. dat geldt ook voor een steen die vanuit het middengedeelte of vanuit de vier vakken abusievelijk buiten de bak terecht is gekomen. buiten officiële wedstrijden wordt hier vaak van afgeweken.

iedere poort heeft een andere puntenwaarde. aan de buitenkant zitten de 1 en de 2. en in het midden de 3 en de 4. als men in elk vak achter de opening een steen heeft zitten, dan is die combinatie geen 10 maar 20 punten waard. in ieder vak twee stenen is dan 40 punten, en zo verder. eventuele overgebleven stenen zijn de waarde van de poort. met de dertig stenen kan 148 punten worden behaald, dat wil zeggen zeven combinaties van vier stenen van elk 20 punten, plus twee stenen × 4 punten. boven op die maximale score van 148 punten kan nog een bonus van maximaal 8 punten worden behaald indien de speler de score van 148 punten behaald heeft in één onderbeurt. indien 148 in één onderbeurt is behaald krijgt de speler twee keer één schijf terug. Is de 148 behaald in twee onderbeurten, dan krijgt de speler één keer één schijf terug. de schijf wordt gespeeld waarna opnieuw wordt gestapeld. indien de schijf twee keer terug moet worden gegeven, wordt diezelfde schijf nogmaals gespeeld. alleen het resultaat van de gespeelde schijf in de eerste en, indien van toepassing, tweede keer telt. het aantal behaalde bonuspunten wordt berekend volgens bovenstaande puntentelling, maximaal kan dus twee keer 4 bonuspunten worden behaald. de uiteindelijke score is de som van de behaalde punten en bonuspunten.

 voorbeelden:

1. een speler heeft 148 punten gescoord in twee onderbeurten. hij krijgt nu nog één schijf terug, welke hij in vak 2 werpt. De speler heeft nu 148 + 2 = 150 punten behaald.
2. een speler heeft 148 punten gescoord in één onderbeurt. hij krijgt nu nog twee keer één schijf terug. de eerste keer werpt hij deze in vak 4, de tweede keer in vak 1. de speler heeft nu 148 + 4 + 1 = 153 punten gescoord. het absolute maximum is dus 148 + 4 + 4 = 156.

veel wordt het spel op eigen huiselijk wijze gespeeld. als men in elk vak achter de opening een steen heeft zitten dan telt men 20 punten.

de overige steen worden per punt van het vlak geteld.

je speeld het thuis voor de gezelligheid en al die wedstrijdregels heb je dan niet nodig.

de sjoelbak is 2 meter lang. De poorten hebben (van links naar rechts) als waarde 2, 3, 4 en 1. de punten worden aangegeven met behulp van koperen nagels (spijkers) die boven het poortje zijn aangebracht. tussen de open voorzijde en het middelste deel is een dwarslat aangebracht. deze dwarslat wordt ook wel "handlanger" of "afzetbalk" genoemd. deze markeert de grens tussen het werpgedeelte en het middelste deel, waar de stenen alleen door andere stenen bewogen mogen worden. de dwarslat wordt tevens gebruikt om tijdens het spel de nog te werpen stenen op te zetten. vaak gebeurt dit in zes stapeltjes van vijf stenen, omdat de hoogte daarvan overeenkomt met de greep van een modale hand. volgens de officiële regels mag dit niet.

de schijven zijn van beukenhout en enigszins hol, zodat ze alleen met de buitenring de baan raken. de wrijving met de bak wordt zo beperkt. ze zijn 13 mm dik en 52 mm in diameter. het spel heeft in totaal 30 schijven. officiële sjoelwedstrijden dienen gespeeld te worden op officiële wedstrijdbakken van het merk Schilte. vroeger werden deze bakken gemaakt door het bedrijf Homas.

wil je toch meer weten over de regels en wedstrijden google sjoelen dan even en je kunt er van alles over terug vinden.

ieder maand neem ik een spelletje onder de loep, gezellig met zijn alle om de tafel een spelletje doen.

toch gek dat de meeste mensen dit alleen doen met een stroomstoring omdat de tv of computer het niet doet. het kan zo leuk zijn om lekker ouderwets een spelletje te doen!

tot het volgende blog ....